Page 139 - Kurumsal Veri Yönetimi ve Analitiği Koordinatörlüğü Hassas Görev Analizi
P. 139
-Endemik Campanula Phitosiana Yıldırım & Şentürk ve Campanula Leblebici
YıldırımTürlerinin Plantform Geçici Daldırma Biyoreaktör Sistemleri ile Çoğaltım Olanaklarının
Araştırılması, TÜBİTAK1002, 2023-Devam ediyor
-Solanum Linnaeanum Türünün Verticillium Dahliae'ye Karşı Dayanım Mekanizmasında Etkin
Olan Genlerin RNA Sekans Analizi ile Belirlenmesi, TÜBİTAK1002, 2021-Devam ediyor
- Narda (Punica granatum L.) Meyve Çatlama Mekanizması İle İlişkili MikroRNA’ların MiSeq
Yöntemiyle Belirlenmesi" başlıklı TÜBİTAK–2218 Yurt İçi Doktora Sonrası Araştirma Burs Programı,
2023-Devam ediyor
Proje çalışmaları tamamlanmış olup sonuç raporu sunulmuştur. Aşağıda proje ile ilgili özet bilgiler
verilmiştir.
Bu proje, 2019-2023 yılları arasında yürütülmüştür. Akdeniz bölgesinde doğal koşullarda yayılım
gösteren 86 badem ve 29 kayısı genotipleri seçilmiş ve aşılama ve doku kültürü yöntemleriyle çoğaltılarak
biyotik (Monilia) ve abiyotik (kuraklık ve kireç) stres koşullarına tolerant/dayanıklılık durumları
denemelerle saptanmıştır. Benzer şekilde şeftalilerde Stark Red Gold (N) X Üstün (Ş) ile Venüs (N) X Üstün
(Ş) kombinasyonlarından elde edilen 100 adet çeşit adayı melez bireyleri ile turunçgillerde 96 adet Sunki
mandarin X Rubidoux trifoliate portakal anaç hibrit popülasyonu çoğaltılmaya çalışılmış ancak,
turunçgillerde sadece 12 melez anaç birey doku kültürü yoluyla çoğaltılarak stres denemelerinde
kullanılmıştır.
Biyotik stres çalışmalarında badem genotipleri lezyon uzunluklarına göre 47-2, 48-4, Hacı Alibey
(48-5), Dokuzoğuz, 7-21, 7-22, 48-9 Monilinia’ya çok dayanıklı grupta yer almıştır. Kayısı genotipleri
genel olarak M. laxa etmenine karşı tolerant olarak bulunmuş, Alata, N-K-57, N-K-95, N-K-98 ve İtalyan
en düşük nekroz uzunluklarını göstererek en dayanıklı kayısı genotipleri olarak saptanmıştır, Şeftali melez
genotipleri Monilia’ya karşı farklı reaksiyonlar gösterirken RÜ-109 en düşük nekroz uzunluğu göstererek
en dayanıklı genotip olarak saptanmıştır. Turunçgil melez genotiplerinde SxR13, SxR14, SxR32, SxR46 ve
SxR51 turunçgil melez genotipleri P. citrophthora’ya karşı dayanıklı bulunmuştur. Abiyotik stres
çalışmalarında, kuraklık ve kirece dayanıklılık denemeleri tüm türlerin çoğaltılabilen genotiplerinde
yürütülmüş ve genel olarak tüm türlerde %50 ve %40 kısıtlı sulamanın gövde çapı, bitki boyu ve yaprak
sayısını azalttığı; SPAD ve PSII değerleri üzerine olumsuz etki yaptığı belirlenmiştir. Öte yandan fotosentez
etkinliği parametrelerinden PN, E ve gS değerlerinin de kısıtlı sulamayla düştüğü saptanmıştır. Demir
stresinin genel olarak, %50 ve %40 kısıtlı sulanan bitkilerde gövde çapı ve boyunu azalttığı veya
etkilemediği; buna karşın yaprak sayısını azalttığı; SPAD ve PSII değerlerini de düşürdüğü belirlenmiştir.
Badem ve kayısı genotiplerinde yürütülen moleküler karakterizasyon çalışmalarında, on sekiz SSR primeri
ile polimorfizm durumları belirlenmiştir. Şeftali ve turunçgil melez genotiplerinde yürütülen ilişkilendirme
haritalarında, 48 RÜ (‘Stark Red Gold’ X ‘Üstün’) hibridi and 48 VÜ (‘Venüs’ X ‘Üstün’) hibridi
74